Sanjao-antlean bhavponn fulum-di (Festival of Sanjao)
- Necio D’Souza, Arlem –Raia
Mayachea mhoineant festam,
porbo ani kazaram chodd. Junant pavsallo suru zalo ki soglleo porbo ani
fungsanvam rod’d zatat. Pavsacho anond bhogpachea soega mukhar her kariakrom
title avddiche disonant. Punn Sanjao-chi porob monovpak konn fattim ravot so
na. Pavsachea udkant chip’p bhizun monovpachi aglli-veglli porob hi. Udka vangdda
monovpachi dusri anik porob na. Kristanvank, khas korun Katolkank vhodd manachi
porob hi. Tichem mhotv Natalanche porbe itlench. Natalank Kristi-joyonti
somorombhtat zalear, Sanjavank Juanv-cho zolm-dis pallttat. Juanv ani Jezu he
eka-mekache soire toxech ixttui bi. Dogui sotachea margan khud cholpi ani
porjekui cholovpi fuddari.
Junache 24 tarkek dor vorsa Sanjao-achi
porob yeta. Dis khoimchoi asum-di, tarik kayomchi asta. Hika udka-snanachi-i
porob mhonn vollkhotat. Ghoxghoxit pavs rokhon yedna meren sogllekodden baimyo
bhoron astat. Teach khatir he porbechi akarnni zalea-xi dista. Sanjao-ak nanv
poddlam Sam João De
Baptista, hea bhaknnara khatir. Purtugezintlean Sam João ucharop, Konknnit Sant
Juanv vo Bhagevont Juanv koxem dhortat. Hea João-k Povitr Pustok [Bible], Snan-datar mhonn vollokh
dita. Jezuche ani Juanvche sombondam vixim uzvadd ghalta. Tanchea bhavponnachea
sombondancher niyall korpak xikoita. Hench he porbechem akorxonn.
Bible-achea Novea Korarant sompurnn mahiti melltta.
Lukasachea xubhvortomanant poilea avesorant 39 te 80 vollinim Sant Juanvachea
zolmacho khulaso zata. Fuddlea avesorant Jezu khristachea zolmachi khobor
melltta. Ekach vellar Elizabeth ani Maria gorbest aslim. Marien niktoch gorb
dhorlolo tedna Elizabeth 6 mhoineachea bhesar asta mhonn somzota. Aplea jivachi
porva kori nastana, Maria aple mauxe-bhoinniger dhanvta. 3 te 4 dis cholun
vechi 5 moilanchi vatt ti. Thoim vochun Elizabeth porsut zaisor Maria ravta.
Mayemogan seva korta. Tiche avddi-nivddi pormonnem jevnna-khanna toyar korta.
Ho khinn ani bhavponnacho ekchar aiche sonstek legit sontos haddtta. Dusrea
khatir aplo jiv riskar ghalpi hi ghoddnnuk, adhunik monxak jogpacho bhorvanso
upzoita.
Elizabethik Juanv zolmolo,
tor Mariecher Jezu zolmak ailo. Fuddem, Jezu niz Dev asun legit Juanvam
koddlean udka-snan vo bavtizm gheunk onmonlo na. Hem Devan bhasail’lem karya, konnuch
nakarunk xokona. Khorem mhollear Jezun avoichea kusveant astana, Juanvank
obhshekit kel’lo to khinn ut’tom. Jea
vellar Marian, Elizabeth-iger vochon noman kelem ani veng marli teach vellar
dogui ballkanim uddio maril’leo to ul’lekh bhov sukh divpi.
Hi bhett, abhishek, seva,
mog, bhavponn heo gozali ballgunuch Sanjao-achi sonkolpona chalik laglea. Jezuchea
kalla uprant sumar 15vea xekddeant Evropi khonddant, suru zal’li hi porompora
aiz sonvsant kitleaxeach prantanim pallit asat. Mull ud’dex zori bhong zata
tori Sanjao monovpachi urba taji asa. Amchea Goyant Saxtti, Bardez ani Tiswaddi
talukeanim hi porob umedin monoitat. Protek ganvant dor eka vaddeacho mhonn
tatpurto pongodd toyar zata. Hech te mukhel godde baint uddeo marpi. Bakiche
lok tankam sangat ditat tea khatir khuxalkay dupett zata. Zanttim-nenttim,
chole-cholio, bhurgim-ballam sangat ditat. Fulam, panam, vali gheun toyar
kel’lim kopelam vo mukutt mathear ghaltokuch kallzam dhadospak lagtat. Mirvonnuk
kaddit ekui ghor bhairainastana angnnat vochun gitam gavop, nachop, moskoreo
korop, adi hantuntlean ekcharachi bhavna fuddem veta.
Sanjao-chi sobai vaddovpak
ghumott, trumpet, pemprem, kansalli, adi vad’dyam astat tem zalench, tea bhair
kherit gitamchi khatodd zata. Kantaram, Mandde, Dulpodam jim vorsbhor konxak
poddil’lim tim bhair sortat. Modinch add’dop, hueli marop, nare divop zata.
‘Viva re viva, viva sanjao..…’ vo ‘Patolli magota re Sanjao, patolli magota….’ –
oxim kitlixinch palupodam aikunk mellttat. ‘Tum il’lo ghe re, hanv il’lo
ghetam, faleam kaim mellona, oslim festam vorsak kiteak don pavtti yena…..’ –
hem git mhonttonam sorea-battli nachovpak thoddeak vixex khos bhogta. Natalam
sarki bhovxik sutti nasli tori lok ghora ravchi sondhi ghetat. Chodd korun
tornnatte kamank danddi martat. Bailam mhunn fattim ravot xim na. Patolleo
korpant va batk, bol, donne korpak gul’l astat. Heramkui kitem na kitem karya
astach. Onnsam solop, ponnos katrop, ambe chirop, adim kamam astat.
Magir vorsavolli promann Sanjao-ache
godde, vaddeachea kopela mukhar va sarvojonik khursa mullim ekttaim zatat. Thoroil’lea
vellar il’lo vêll
magnneant sarun muzga talar bhair sortat. Sanjao bhair kaddpach vêll chodd-so sokallcho 10-12
voram mozgotim zata. Ghoran ghor lokak
porbim di-it Sanjao fuddem pavta titlo; anikui zann mirvonnukent samil zatat.
Pavs matso poddpak laglo ki moj’jea vaddtta. Konnak bhizunk naka tanni sotri
fulovn bhagidar zavop. Khavpa jin’nos vanttle bhogor Sanjao ekleager sanv
dusreager vochona. Konnager ambea xiro zalear konnager onnsa kapam. Ekleager
borkoyeche gore zalear dusreager kelleam kuddke. Patolle kuddke khavpak konnuch
fattim ravot so na. Hollddichea pananim ukoddleleo asum va chanfeachea;
dogaimcho pormoll titloch ruchik. Halim tempar kek, biskute vanttunk lagleat
tem vichitr dista.
Sanjao-achem anik ek
khaxelponn mhollear tea-tea vorsak kazar zal’lea zoddpeachi upostiti. Logn
zal’le dhuvek avoyger savn khas vojem yeta. Soglle khavpache jin’nos toxench
1-2 soreacheo battleo-i astat. Magir aimore poilim dor eka ghorant vochun
il’lem-il’lem vanttop. Lhan-vhoddanchi tonddam godd korop. Hea novea zoddpean
Sonjao aplea manvoddea monovpacho kaido asa. Tea khatir he vatten vojem yeta
zalear ghov-bail manvoddea pavtat. Thoim magir ak’kho dis loka sangatim movjen
sartat.
Itle umedicho ani
bhavcharacho ho utsov dixim-dixim na-nopoit zavpache vatter asa. Itlea vorsam
mozgotim mull hetu sanddla, teach khatir tachem svarup bodol’lam. Zannkaranim
va zantteleanim he porompore fattlo ud’dex mukhavele pillgek ukto korunk na so
dista. Teach khatir khub goirsomoz bhitor sorla. Adhunik monxak hi porob heram
festam sarkich ek dispak laglea. Sokallim poilim Devachem nanv ghevop,misak bi
vochop; magir disbhor mosti-mojya korop. Thoddeanim ak’kho dis noxent sarop.
Him festam, igorz ani aplem ghor; itle bhitor simit urtat. Punn Sanjao dor eka
ghorak, dor eka monxak mellpacho soeg dita. Sompurnn vaddobhor cholun bhovpachi
sondhi dita. Zor Saibinnmãi ghorbestponnar 5 moilanchi vatt cholun mog-moipas
zagoita, zalear ami kiteak fattim ravop?
Sanjao-achi porompora dhimi
ani xellmoddi zavpak kaim karanna asat. Poile suvater monxa-monxa modlem
bhavponn somplam. Adlea kallar xezareak legit bhav vo bhoinn manop zatalem. Khoimsorui
porkea monxak mellpachi ghoddi yet zalear; ho mhozo ganv-bhav, hi mhoji
ganv-bhoinn oxi ollokh zatali. Atam ti chal gollun poddlea. Aizchea kallar
khaxa bhav aplea bhavachem tondd legit polleunk sodina, oxem khinna-khinnak
zannovta.
Dusrem ek karann asa,
ganvanim atam baimyo uronk nant. Tollim ani Khanddi purun gheleat. Xaranim tor
baim sodun legit mellchi na. Mell’learui ti vaporpa sarki aschina. Ganvam
vangdda kheddeanim legit nollachi veavosta zalea. Kosollpak pavleleo baimyo
durust korpak konn toyar na. Baimt denvlolo Sanjaokar surokxit voir sortolo
mhonn khatri na. Bhitor khoim tori apttot mhonn bhoim asta. Khub pavtti osle
abghat ghoddttole polleunk mellttat. Tedna sohoz konnaichem-i mon dukhi ani
niraxi zavop sobavik asa.
Hea oslea obsoegank lagun Sanjao-ak
badha yevop hem amchem durdoiv. Khorem mhollear soreache noxe khatir he abghat
ghoddttat. Soreache dhuntint kel’lem khoimcheim karya vankddem zata. Tantun
baimyt uddki marop samkem dhokeachem. Baint uddi marpachem samkench bond zavpak
zai oxem mhaka mona pasun dista. Jiv samballun festam-porobo monovop
xanneponnachem, oxem hanv mantam. Zor Sanjao-acho sombond udka lagim asa
zalear, tem koxeim mellounk zata. Ghosghoxit pavs tor denvtach, tea bhair nollachem
udok uplobd asta. Hea udkan nhavun Sanjao soboilear kitlem borem yeumchem nam? Jiv hogddavpacho risk mullasavn kaddpant
xanneponn asa. Hea drixttikonatlean Sanjao-a kodden polleunk zai. Ticho samball
korunk zai.
Xevttim, Bhagevont Juanvachea
manak bhettoil’li hi porob sorvoy vattanim orthabhorit zaunk favo. Sant Juanv
ani Jezu Krist hanche sarke sombond amche modem ruzunk zai. Tanche modlem
bhavponn amche-i modem vaddik lagpak zai. Mãi Morien Elizabeth-ichi seva keli toslich seva ami-i
bi atmsad korpak zai. Tednach Sanjao poripurnn zatlo. Sant Juanvak khori adoranjoli
mellttoli. Hich opekxa ballgun hea Sanjao-ache porbek toyar zavum-ia. Viva
Sanjao!!
****************************
This
article was published in the Goa’s Popular Monthly JIVIT, June’2014 issue.
No comments:
Post a Comment