Wednesday, April 8, 2015

Jevnnacho vibadd thamboyat ! ( Do care not to litter Food)

Jevnnacho vibadd thamboyat ! ( Do care not to litter Food)

                                                         - Necio D’Souza, Raia- Goa

Monxak jevonn zai. Jevonn mellonk monis kitem-i korunk toyar asta. Kosloi vavr korunk fuddem sorta. Koxei porim jevonn mellovpakuch zai. Pottachi bhuk sonsunk zaina. Pottache bhorik lagon kaim zann chori kortat vo nagoitat zalear ti ek dusri bhazu. Thoddeank jevonn aitem melltta asot, punn konn tori apli gham varovn orov toyar korit asta. Amkam bhuk lagta tedna khavpa vostunchea posreachi yad zata. Duddu kochkochit moddun ami avddicheo vostu ghetat ani khatat vo ghora haddun favo toxeo toyar korun ghetat. Magir tum teo horveo kha vo xizovn kha, xikim tem jevonnuch zata.

Heo vostu dukonar pavpak sabar zannacho hatbhar laglolo asta. Tanchea vavrachi ami nond ghetat kai? Poile suvater xetkamti; tachea fattofatt follamcho mali, dudhvali, poder, adi vevsayache monis jevonn utpon korpak thokos ghetat. Faleam zor tannim chintlem ami kam korchech nant vo kelem zalear amchea kuttumba purtech pott bhorunk kortele; zalear her sogott monxamchem kitem zatelem! Vhoddle zannar ani girest monis upaxim mortele. Mhonnttoch tanchea vavrak mol divpacho sobav ami ballgunk zai.

Devan sonvsarant poilea monxak rochlo tedta jevonn khann aitem mellttalem. Adanv ani Even pap adarlem tachi kheast mhonn tankam voikuttantlim bhair ghalun vavr korunk Devan koddok hokum ghalo. Tedna thavn monis aplea jivita khatir vavr korit asa. Somazant ek-ek monis itlo girest zala ki disa-dispottim bangarache tandull khaunk toyar asa. Punn soiman tosle tandull jirovpak kuddik sompeponn diunk na, ti ek bori gozal. Monis duddvanim matla tea von gorvan matla; hem chitr dor khinnak polleunk melltta.

Gorv hem girestankuch asta oxem na. Jevunk-khaunk nitt nasleleank porian gorv asta. Koxem tem iskuttaitam. Jevnnachem amontronn mellot zalear gorib monis vhoddle parttek vetat. Thoim pottbhor jevtat ani kitlexench usttem sanddttat. Tankam hem jevonn sanddpache kornnetlean obhiman bhogta. Jevnnache boxer ordem sanddop mhonnge apunn ek posh monis. Aplea ghorant bhorpur xizta ani apunn sodankal oxech toren jevta mhonn dakhovpachi mijeas hi.

Hanvem khasgi jivitant oxeo kaim famili polleleat ki Show-off korpak sodanch fuddem. Mazrachi-sunneachi pasun sotti aslear vor’rad partti divop. Hozaranim duddu moddun soireank jevnnam vanttop. Hantunlea kaim familichi doxea aiz churchureanchi zalea. Mijeas sompunk na zait punn duddu sompla. Fungsanv ayojit korpak hat fuddem soronant. Aplea jivitantlo khas dis zoso Birthday, Anniversary ailear xezareank vas lagonk dinant. Tondd kallem korun vogich ravtat. He osle doxek Devachi kheast mhonnop nhoy zalear kitem mhonnop?

Mhojea jivitant hanv jevnnak favo to man ditam zalear hacho xrey Bhoktivont madr Thereza-k favo zata. Kaim vorsam fattim zalem tem hem. Madr Thereza-chea jivitacher adarlelem inglezintlem pustok konknnit bhaxantor korpacho prokolp mhojea hatak laglo. Tichea jinnetle dor ek ghoddnnen mhojem kalliz movall kelem. Khas korun jevnnam vixim aslolo avesor vachtokoch bhitorlean roddonk suttlem.

Tika ek astig monis aplea ghorant magnnem korunk amontronn dita. Ti veta, magnnem korta ani sompurnn kuttumba sangatan jevnnak bosta. Jevlea uprant hat dhuvpak ti piyenxim (wash basin) vochot zalear xitache ghotte ximpoddlele tinnem dekhle. Ghorant fokt 6 monxam tori jevonn vibadd zalam tantuntlean ekleachi tori pottachi bhuk mortoli oso odmas kaddlo. Aplea axramant aspi onath ballam tiche nodre mukhar ailim. Soglem susegad zatoch tinnem ghorachea dhoniak aplo usko dakhoilo. Jevonn vibadd korina zaunk somzonnim dili. Ghoddtta zalear kallzi gheun vibadd korinastanam jevnnache ghotte samballche oxi budh dili. Apnnak rekad dhaddlear aplim onath bhurgim he ghotte vorunk yetit mhonn sanglem. Tea monxache dolle ugoddle. Tannem dor mhoineak aple tanki pormonnem tandllanche 2 sak divpak survat keli. Hi ghoddnni Kolkata mhonnge Bongal rajyant ghoddli. Aiz to monis jivo na, punn dhan korpachi chal aizui jivi asa.  Madr Thereza sorgar ravun polleta asunk zai. Tea monxachi famil aiz pasun nachuktam tandull ani her vostu tichea axromant pavoitat.

Hi dekh hanvem mhojea jivitant apnnailea. Uprant mhoje familintlea dor eka vangddean apnnailea. Aplea jevnnantlo ekui ghotto vo boro kuddko bhair poddchona hachi kallji ghetat. Mhaka lagu zatelea soireanim ani ixttanim porian, hich Madr Thereza-chi dekh mandun ghetlea. Tichea jivitantlean amcheanim anikui gunn mellovpak zatat.

Jevonn mellonk naslelean kitlixinch monxam prann soddttat. Upaxim mortoleancho ankddo sonvsarachea mapar vhodd asa. Kaim desamnim vo prantanim jevonn utpon korpachim sadonam asonant. Vavr korpachi tollmoll ason porian zanttim-nenttim upaxim mortat. Orov-gotto toyar korpacheo suvidha uplobd asonant. Hea poristiticher add-nodor korpak amkam koxem puttvota kai! Amchim bhav-bhoinnam upasanim moron vetanam amchea tallea sokol unddi koxi denvta kai! Amchem kalliz kiteak churchurena kai!

Jevnnacho durupeg addavop amcheach hatan asta. Jevonn utpon korpak Devacho adar zai. Favo purto pavs, vot, mati, varo naslear orov ghotto toyar zaunk nezo. Devachea hea dennea khatir ami dor eklean herancheo gorzo vollkhopak ginean vapurchem asa. Amcho adar gorjevontank diuncho asa. Samballun vapurlelea jevnnacho faido zata to gorjevontak diunk proyt korunk zai. Jevonn vibadd zavpachem aslem tantuntlean duddu salvar zala to goribank diunk zata.

Aiz kal girest monis jibechi ruch bhagovpak chukichem jevonn ghetat. Thoddeank fast-foods ghetlea bhogor jivak thar zaina. Magir angant chorbi vaddom vo her kosli-i pidda toyar zanv; tankam tem poddlelem na. Niz jevonn fattim soddun addechem jevonn apnnailolean kudd bigoddtt’ta tacher lokx asona. Magir marekar pidden kuddicher thabo (control) ghetoch apli chuk sudravpacho proytn korunk lagop ek pixeponn. Kitlei proyt kelear bholaikecho proxn suttona mhonn kitlinch zannam suskartelim hanvem polleleant.

Pirayechim 40 vorsam purian tuji kudd addechem jevonn sosunk xokta. Uprant adim ghetlelea chukichea jevnnacho side-effect dispak lagta. Voizuki upcharantlean itlea kallacho side-effect kaddop avgodd asta. Magir aplem jivit zodd disunk lagta. Kudd motti punn osokt zata. Cholop-bhonvop avgodd lagta. Jivitachi ubgonn bhogta mhonnpi mhaka khub monis bhettleat. Hea khatir jevonn favo tea promannan jevop ekdom gorjechem. Borem jevonn pasun gorje poros subeiz ghetlear kuddik vaitt zaunk pavta, hachi nond gheunk zai. Zoxe porim dotoran dil’lem borem vokhod subeiz ghetlear vikharo side-effect dita, tech porim subeiz jevonn kuddik luskonn korta.

Mhonttoch jevnnacho favo toso vapor korop dor ekleak xokticho nem zata. Ho nem moddlear ami Devacher pasun add chuk kortat oxem zata. Kiteak soimachi nirmiti kelea ti monxak boreponn mellunk ani ekamekak adar diunk. Oxem korinant zalear Devachean monxank vhodd kheast diunk zata. Zomin, udok, varem, vot, adi nopoit korunk podvi asa. Hantuntli ekuch vost pasun unnem zalear orov utpon zauncho na. Zor mati asa ti pikavollik upkarona tosli ghoddoit zalear, monxacho fuddar kitem zatolo to chintat. Dekhun tumchea sompurnn jivitant dor disantlean jevnnacho vibadd thamboyat.


                                                                   ***********
This article was published on JIVIT, March'2014 issue

Nosai ani Pisai (Jealousy & Craziness)

Nosai  ani  Pisai (Jealousy & Craziness)

                                                                             * Necio D’Souza, Raia - Goa

Nosai (jealousy) korop sonvsarache survatek thavn asa. Ani sodankal asteli. Tech bhaxen pisai (foolishness) asa ani sodankal asteli. Nosai ani pisai hanchem natem chodd lagimchem karann nosai korop mhollearuch pisai ballgop. Udaronn dilea bhogor nosai kitem tem somzop avgodd. Nosaiechim khub udaronnam asat. Ut’tom udaronn asa tem Bible-ache survatek. Jedna Cain-ak, aplo khaxa bhav Abel-achi nosai zata. Abelachem dhan Apnnak chodd manovlem oxem Devan kolloitoch Cain-ak tiddok yeta. Uprant guptim to Abel-ak jivexim marta. Dev magir nixttur sojea koxi Cain-ak vollvolleanchem jivit farik korta. Atam polle il’lexea nimitak lagon ek bhav nosaien bhorta ani khuni zaunk pavta.

Halinch korezmachea disanim Rai-Arlem vattarant 28 vorsamchea Agnelan soreache noxent torr zavn Juzek jivexim marlo. He dogui khaxa rogtache bhav, ghorache vantte korche pasot kizilam kortale. Hanga ekttean tori Bible-achi somjikai ghetleli zalear; kitlem borem zata aslem. Mhojea-i jivitant osloch kavz ghoddpacho hanvem vattaila. Eka kallar mhozo bapuy soreacho gulam aslo. Dis-rat mhozo suseg pirddear kortalo. Mhojeach koxttanchem purian jevunk mhaka suseg mellonaslo. Taka ghatki xezareancho pattimbo aslo, tem magir somzolem. Hanv ekloch put tori sodanch kestanvam. Jiben suru zatalim tim magir dandde-fator marun subeiz zatalim. Taka vaitt jivit jiyeunk hanv addaitalom, hich taka nosai asli. To sudorpachi vatt koxich dhorina, tea khatir hanvem ghor soddpacho nichev kelo. Poisul’lea ganvant bhaddeachea ghorant ravlom. Xekim vaitt jivit sarun bapuy somplo, tednach hanv ghorant ravunk ailo. Aiz hanv xant ani sukhi jivit mhojea kuttumba sangatan jiyetam. Zor oslich somjikai dor ekean dakhoilear, somazant kitlem boreponn mellchem na !!!!

Aple sukhi vatter dusro monis kantto koso disonk lagta, he pisayek jedna nosayecho sangat melltta, tednach bhirankull kavz ghoddtta. Dusreachem padd korun aplem sadovop mhonnge pisai ballgop. Apunn boro dusro vaitt, hem mon samkem chukichem. Durdoivan atanchea kallar hench chintop chodd vosta. Jihadi, Nakxalvadi, Mav’vadi, adi songttonachem mull nosayent asa. Aplo jiv samballop ani herancho jiv ogddavop, oxem tanchem dhoronn. Hea sonvsarant jiyeupak osleach monxank hok’k asa, oxem te mantat. Kedi vhodd pisai hi. Dekhun mhontt’tam je meren nosai jivi asteli to meren pisai bi jivi urteli.

Nosaiek lagon vhodd ani navlovkik ghorabe kosllon geleat. Razanchim vorixtt somrajyam pasun churo zaleant. Tuji chuk nastana purian tujer nosayeche fator marpi lok somazant asat. Tum vhoir sorta, girest zata, nanv melloita zalear kurnnattea monxam lagim hem polleunk zaina. Tuka sokla uddovpak tim bhorpur vell pirdear kortat. Apnnacher Deva koddlem maldisanv denvta hachi porva tankam asona. Dusreank chimtte itlem purian dukh dinastana tum voir sorta zalear pasun, kaim zann tujer nosayeche fator xevttitat. Punn toslea monxamcher tuvem lokx diunk zaina. Portench zalear tannim marlelea fatramnim tuvem ek mozbut ghor bandpacho proytn korunk zai. Soglleanch lagim oxem ghoddtta mhonn na. Devacher visvas dovrun tuzo atm’visvas (self-confidence) mozbut korpak zai. Oxem korpak hanv tori yesesvi zala, hacho mhaka obhiman bhogta.

Borovpacho chhond mhaka lhanponna savn aslo. Hanvem poilich kovita boroili ti Morattintlean, tivui zalear 9 vorsanche pirayer. Punn poili xapun aili ti Romi konknnitli kovita. Tea uprant lekh, kotha ani her dusrem borovop. Kaim spordhanim inamaim melloileant. Punn hanv mar ek lekhok oxem kednach chintunk na. Hanv oso fuddem veta to polleun XX nanvachea borovpeak nosai zali. Tea kallar tacho probhav soglleakuch choltalo. Devnagri lipichea pongddan tor taka sarkoch ukhlun dovorlolo. ‘Sunaparant’ disalleak to chodd chittkun aslo. Tannem mhojexim ek xoddyontr (conspiracy) rochlelem tem somzopak mhaka khub vorsam laglim. Hanvem fattlea vorsanim kitlemxench likhann kocherint dilam, punn ekui xapunk na, oxi tokrar halinch sompadpeaxim keli. Puray chovkoxi kelea uprant somzolem ki ho XX monis apli xokti vaprun mhojim borovpam lhasun uddoitalo. Dekhun hanv Romitlean vivid potram-masikamcher borovpak laglom. Tachea sangnneavelean kaim Romi sompadpeanim purian mhojer on’nyay kela. To mhoje add uloitalo ani vaurtalo tachi hanvem porva kelina. Aiz hea motlobi XX borovpeak Devnagri preminim voximar kela. Tachim sogllim karastana ugtim zal’lean jivitbhor taka devnagrivale lagim dhorchenant hi khatri asa. Atam ho XX, Romichea camp-ant rigla. Pollovchem asa fuddarak koslim nattkam korta to. Aiz ‘Sunaparant’ ani ‘Navprabha’-chim daram mhaka khoimcheai vellar maye-mogacho yevkar ditat.

Hem sangpacho mhozo hetu itloch ki aiz hanv tea borovpea von fuddem asa. Hanv soglleam poros mukhar ascho vo famad zanvcho oxi ast kednach ballgunk na. Te drixttin hanvem zoborxim pustokam uzvaddaunk nant, tori Quantity poros Quality divpacho lekhok mhonn mhojem nanv fuddem asa. Romi Konknnintli poili Kotha (short story) ontorraxttrik panvddear pavoipacho man mhaka favo zala. Romint zaite borovpi ailet, gelet ani asat, punn konna lagim ghoddlem na, her bhasantlea sahitya borobor spordhent zoitivont zaunk. Fundacao Orient Portugal hanchea Goa Delegation-a torfen kotha spordha ghoddun haddleli tantun sabar voznadik borovpeanim bhag ghetlolo. English, Portuguese, Marathi ani Konknni [Romi ani Devnagri], hea bhasantlea kothank ekech tagdden zokhpachi sort ti. Soglle mellun 101 kotha, hantunlean 3 dorjedar kotha vinchop bhov avgodd kam. Hantun mhaka inam favo zalem ti ek itihasik gozal. Tea bhair hi kotha inglezin bhaxantor zavn, her venchik kotha vagdda pustok rupan Broadway Publishers-a khal prokaxit zalea. Aiz sonvsar bhor tacheo proti pavleat. Hem ek Romichem kherit zoyt oxem zannkar mantat.

He ghoddnnetlean tumkam thavem zaunk favo tea XX borovpeachi nosai. Zor oxem mhaka ghoddlam zalear anikui zannak oslem ghoddlam asunk zai. Na zalear fuddarak ghoddonk xokta. Atam meren osle pulitekeche bolli poddlele teg monis mhoje nodrek aileat. Osli pisai ghevn jiyeteleanchi naddbudh kedna tori ugddapi zatach. Tujem mon nitoll aslear ani hetu nivoll aslear tujem zoyt zatach. Nosai kortelea lagim vad ghalche poros, ani vell hogddavche poros, boro vavr korit ravop chodd faideachem. Tachi zoddtti tannech diumchi asa.

Xekim, konn nosai posraita ani konn nosai sonsta hanche modlo forok Povitr Pustok sangta:
“Devachim bhurgim ani devcharachim bhurgim hacheruch vollkhunk yetat: jim konn Devache khuxe pormonnem jiyenant vo aplea bhavam-bhoinnicho mog korinant, tim Devachim nhoi…….” – [1 Juanv 3:7-10]


                                        *********************************
This article is published On Konkani Monthly JIVIT, issue May'2014

Friday, April 3, 2015

Atm’hot’tya: Mafi naslelo opradh (No more suicides please)

No more suicides please

Atm’hot’tya: Mafi naslelo opradh!

                                                                    - Necio D’Souza, Raia -Goa

Atm’hot’tya vortovta jivit ani mornna modlo khell. Zantun jivit harovta ani mornnacher soitanacho xik’ko poddtta. Hea korezmachea kallant tori jivit ani mornna vixim kholayen niyall zavpak zay. Kristanvank ho ek moladik soeg. Dusrea dhormanim osli sondi mellpachi ghoddi zobor-xi disona. Jivit-moronn-punorjivit, hem dhoronn amkam kristanvank mellop zaun asa ek vhodd bhagya. Hacheruch amchem sompurnn sintid thir aspak zay. Punn kotta, kaim zannank hem dhoronn polkem dista. Xekim kaim zann aplench jivit apkhoxen vibaddttat.

Dor disa Atm’hot’tyeche prokar vaddotuch asat. Zanttim, nenttim, tornnattim ani bhurgim purian ho noxtto rosto apnnaytat. Fulte kolle matiyent rigtat tem polleun konnacheay kallzar bhalo bosunk zata. Aplea hatanim vaddoilelim bhurgim Atm’hot’tya kortat tem khoimcho avoy-bapuy svikarunk xokta? Tornni bhurgim Atm’hot’tya korpachem mukhel karann dison ailam tem mhollear mogant mellpi ghat. Mogant konnak dhoko melltta tedna, to vo tem jiv divpache kornnek veng marta. Thoddeank porikxek favo title gunn mellunk na vo nokri mellonk na; oslim anik kitlinxinch karnnam sampoddttat.

Him tornnatim visortat ki aplea mornna uprant somazant kitem ghoddchem asta tem. Ghorcheank lojechi har mellchi asa; hacher matuy lokx asona. Eka cheddeak vo eka cheddvak lagon jiv hogddavop, hem kortub avoy-bapayk ordim melelim korun soddttat mhonn niyall korpak fursot asona. Jiv rakhlear sonvsarant novre vo vhoklo kitlei mellop xokya asa. Kaim pavttim mogan aslelim zoddpim sangatan Atm’hot’tya kortat. Aplea ekvottak ghorcheanchi addkoll asot zalear Atm’hot’tya! Hem tor vhoddlem murkhponn.

Tornnatteam xivay anikuy kitlimxinch monxam  Atm’hot’tya kortolim mellttat. Nennar monxam poros xikxit monxancho ankddo chodd melltta. Voiz, vokil, Inziner, nursi, xikxika ani her xiknnaranim Atm’hot’tya kel’li asa. IIT ani IAS podveo ghetleleanim purian hem kortub adarlam. Raza ani Rannianim purian atmghat korun jiv sompoila. Jezuchea 12 xisantlo eklo xis Judasa-an legit Atmohotya kelea. Itlea sogott monxancho aspav zala mhonn Atm’hot’tya, ek vaitt kornni nhoy koxi dovrop sobavik asa. Suxikxit monxanim oslem pavl marlem zalear sonvsar koso sudronk pavot? Thoddeank dista ki Atm’hot’tya korop mhonnge ek dhaddxi kortub. Kaim zannak Olympic medal mellovpa itlem vhortem dista. Oslem chintop ballgupi monxam Deva pasun kitlinxich pois asat mhonn apxinch kollit kortat. Oslea monxanchi ixttagot ballgipi sado monisui rokddoch Atm’hot’tyecho bagidar zata; oxem obheasantlean ugddapem zalam. Zoxi ki kuskea ambeam modem dovorlelea borea ambeachi goth zata.

Hea chalu kallar amchea Bharot desak Atm’hot’tya korpi ghoddnneanim samkoch haloila. Sonsodent borich cheorchea zata.  Amche xetkar bhav Atm’hot’tya korit asat. Addvollea pavsan pikavollik luskonn haddlam tem polleun te niraxi zaleat. Chintpachi xokti unnem poddlelean kaim xetkar jiv ditat. Osleamche khub churchure distat. Tanchea ghorcheank buzvonn mellunk amchem magnnem.

Atm’hot’tya keli mhonn proxnn suttavo zata hoy? Kedinch na. Portench zalear ti somosya dupett zata. Ghorcheancher odhik bhar poddtta. Odhik oddchonneank fuddo korcho poddtta. Kaim pavtti ak’khem kuttumb jiv sompoita. Kedem pixeponn hem! Hoi hea pixeponna itlem dusrem pixeponn na. Dusreacho jiv kaddop guneanv dista, svotacho jiv kaddunk mat guneanv disona; mhonnttoch hem ek vhodd pixeponn. Zoso dusreacho jiv kaddunk mhaka odhikar na, tosoch mhozoi jiv kaddunk odhikar na. Hem sot manun ghena tancho xevott churchureancho zatoloch.

Mhaka khoxi zali mhonn hanv zolmank ailom/ailem vo avoy-bapaiche khoxen zolmolom/zolmolem; hem sompurnn sot nhoy. Hanv Devak zay mhonn zolm ghetla, hech tem sompurnn sot. Sakramentan bandlele ostorek tum zolmola vo ankvarek  zolmola hachi nond Deva lagim astach. Chodd mhotvachem tem hem ki tuvem Devachi khoxi mhonn zolm ghetla. Devache hukume xivay kosleach jivachi nirmiti zaina. Mhonttoch dor eklim ami Devachi rochnna. Dev amchea jivacho dhoni. To jiv borea margan cholovop amchem kortvya. Ho jiv hogddavpacho odhikar amkam na. Amche modle monis jiv hogddaitat tedna te Devacher add vetat. Ek vhodd guneanv to, sadem patok nhoy. Lhan vo vhodd patkak bhogsonnem mellpacheo sondi uplobd asat. Punn Atm’hot’tyachea guneanvak kednach mafi na. He toren hogddail’lea atmeank Dev lagim ghena. Hannim soroll norkant vochpa bogor dusro poryay na.

Sonvsarant ami jinsanvar monxam polletat. Tankam khub kitem unnem asa tem dekhtanv. Thoddeank ghor-asro na, thoddeank jevunk-khaunk na, thoddeank nhesunk-pangrunk na, adi. Thoddim monxam pangllim, kurddim, bherim, monim, pixim asat. Tim jiyetat ani somadhanim jivit jiyetat. Apnnam lagim ghoddtta toslo vavr kortat ani aplo dispotto zoddttat. Zanche lagim samkench ghoddona tim bhik magun jivit sartat. Her samanya monxam koddlean okman tim sonstat punn Atm’hot’tya korpachea kortubak pallo dinat. Kitlim subhagi him monxam. Devachi kitleo sobit rochnna heo! Aple koxtt ani vollvolle Devak tim orpitat ani khuxak jiyetat. Itlench nhoy dor disak dor khinnak tim Devak visvaxim ravtat, Devak argam ditat. Hea oslea monxam vorvim Devak Mhoima melltta. Oslea monxanchea hajirponnant aslelim heruy monxam jivitacho khoro orth somzunk pavtat. Hancheai jivitantlean subham follam piktat. Vortem udaronn zaun asa Bhoktivont Madr Thereza.

Soglle sande sarke aslelinch monxam Atm’hot’tya kortat, hem ek niv’voll sot. Jivitant soglle torechem sukh mellttoch monis Devak visorta. Jem kitem yeox melloilam tachem xrey fokot apnnakuch gheta ani Devak nakarta. Oslea monxak soitan lagincho ixtt zata. Lhanxe chukik lagon niraxiponn bhitor sorta tedna, devcharache hukumek to bolli poddtta. “Tuka hea upodreantlean suttka zay zalear, Atm’hot’tya kor”- oxi budh to gheta. Magir aiz na faleam oxem ghoddttach.

Monis Atm’hot’tya kiteak korta? Ho ek sonxodanacho vixoy. Mhojea hisban jivitacho orth somzunk chukta dekhun Atm’hot’tya ghoddonk pavta. Ami dor eklean jivitacho orth kholayen somzunk zay. Khorem mhollear jinnetlea poileach disa thavn survat zavpak zay. Hi zababdari ballkachea avoy-bapayk poili lagu zata. Bhurgem kuddi-monan ghott-mutt zait veta toxem-toxem taka jivitacho orth pottovn divpak zay. Lhan pirayeruch somzonnim mellop chodd mhotvachem asa. Lagxil’lea monxam koddsun khori xikvonn mellona tedna bhurgem porkea koddlean fottkiri xikvonn apnnaita. Jem lhan pirayer monant rigta tem mhatarponnar legit sugur urta. Atm’hot’tya korop vaitt kortub mhonn pottovn dilear, hem bhurgem jivitbhor Atm’hot’tyek koxench pallo dinvchem na.

Mhunnttoch Atm’hot’tya zavn asa ek mafi naslelo opradh. To ami nivarpak zay. Amchea bhonvtonnim asleleanchi rakhonn korpak ami vavrunk zay. Dusreacheo bhavna ani dukhi somzupacho ami husko ballgunk zai. Osoktank nitt rosto dakhovpak toyar asunk zay. Xevttak vachpeanim BIBLE-antlea hea mozkuracher niyall korcho mhonn vinonti kortam. “Konnakuch tumkam fosounk dium nakat………….Devachim bhurgim ani devcharachim bhurgim hacheruch vollkhunk yetat………” – (1 Juanv 3; 7-10).

                                                                   ************************
Published in JIVIT- April'2015 Issue




 Nitollsanniche khore bhokt mellot?

Its about cleanliness & anti corruption

                                                                                      - Necio D’Souza, Raia - Goa.

Nitollsann mhonttli ki kochro ani zhaddu amche nodrek yeta. Kochro korpak amkam sogleank tank asta; punn zhaddu marunk mat asona, hem sot konnuch nakarunk xokona. Karann zhaddu marop zavn asa unnea dorjeachem kam. Tem kelear amcho abru bhigoddtta, oso polko somoz vosta. Hea somozak ami dor eklo guneanvkar thortat. Ami saf-sofay korunk fuddem soronant tem zalench, velean nitoll koreank unneam manan lekhtat. Dispotto kochro utpon korpak amcho hat asta zalear, nitollsann rakhunk kiteak fattim ravop?
Aichea kallar nitollsannin portun tokli voir kaddlea. Zo zhaddu zomnir lollpachench kam kortalo to bavtto koso varear dholonk lagla. Hachem xrey veta tem Aam Admi Pokxa-ak. Hi AAP rochun haddpi zavn asa Shri Arvind Kejriwal, zannem IIT-intlean inzinerkechi podvi zoddlea. Punn aplea ak’khea jivitant nitollsannik poilo zago dila. Taka oso ghoddovpak tachea avoy-bapayk borpur xabaski favo zata. Nitollsannichea vixoyak lagon to Bharot bhor famad zaunk pavla. Desant ani Videxantleantlean bhorpur pattimbo mellpak lagla. Tachea hatantlea zhaddvan nitoll monachea monxamcher jadu kela. Heach khatir Delhiche porjen Kejriwalak Mukhel montreache sodrer choddoila.

Mahatma Gandhi, amchea desacho Bapuy zaka akho sonvsar ahinsecho kunvor (Prince of non-violence) mhonn man bhagoitat; tanneim aplea jivitant nitollsannicho upatt mog kela. Zhaddu gheun tannim bhovxik roste saf keleat, mutareo ani sonddas pasun nitoll keleat. Hench heranuy korchem mhonn sondex porgottlolo vachunk melltta. Novi vidya ani tontram uplobd zal’lean, Gandhijichea vicharancher add nodor zaunk pavleli. Arvind kejriwalan te vichar novsorle ani nitollsannichi mohim hatanim ghetli. Aplea karyakortyam sangatan NGO koso bhroxttachear nitoll korpak to bharim vavrit aila. Xekim AAP-chi sthapona korun ek rajki pokxant rupantor korun des nitoll korpachem tachem sopon asa. Hem sopon kitlem pasun sakar zata tem kalluch amkam ugddapem kortolo.

Adhunik kallar nitollsannichi chodd goroz asa oxem protek monxak holmolam. Punn hacher upay kaddunk xokti unnem poddtta. Poiso ani yontram uplobd tor asat punn favo te dixen nitollsann ghoddona. Hanga monachem dublleponn samkar yeta. Amkam nitollsann dusreanim haddleli zay. Amchea koxttanim nitollsann divpak amchi toyari asona. Cleanliness is next to Godliness, mhunnge Nitollsann Devak chodd manovta; oxem zalear ami nitollsannik befikir kiteak kortat kay! Amchim ghoram nitoll samball’learuch puro na. Tuzo kochro dusreank badhikar zaumcho na hachi khatri ballgop chodd gorjechi. Ghorcho kochro haddun rosteam kuxinim vo vhallanim vo uktea suvatanim uddovpa sarkem murkhponn amkam sobta kay? Toripunn amche modle kaim zann oxem korituch astat.

Ek-dedd voros adim Kejriwal-an zhadduk mhotv di-it thaun BJP sorkar jagrut zala. Nitollsanniche patth je Mahatma Gandhi-n dileat te novsorunk fuddem sorla. Swatch Bharat nanvan ek mohim chalu kelea. VIP ani nanvadik veaktink misoll keleat. Film kolakar, Khellgoddi, Sadhu, Pulis, Navy, adi, adi monxank he mohimeche vangddi keleat. Jivitan kednach zhadduk hat ani bott lavunk na oslea monxanim rosteancher kochro punzaila. Fottu kaddun-xapun hanga thoim funkott prosid’di melloilea. Kaim zannanim aple-aple fottu faskent ghalun samballun dovorleat. Heranim Facebook, Twitter ani her madheomank divn xabaski mellolea. Tea disak, te ghoddyek zhaddu marlo ani tanchea jivitant zhaddu sanddlo. Tea uprant zhaddu va faddko kednach hatan dislo na.

Hem oslem nattok nitollsann haddunk xokchem nam. Nitollsann ballgipacho mog adim kallzant-monant rigonk zay. Tednach khore nitollsannik vav mellttolo. Hea adhunik kallar nitollsanniche khore bhokt zay. Utram poros kornneanim prochar zavpak zay.

Amchea somazant kochreache babtint nitollsann zay ti zalich, tea xivay heruy mollancher nitollsann haddpachi goroz asa. Vochot thoim bhroxttachar matlolo onnbhovunk melltta. Sorkari veavostent aslolo bhroxttachar tor itlo asa ki Lokxahichea proxasonant  to kednach kabar zaunk nezo. To unno korpak sabar nagrikanim hea adim tozviz kelea. Kitlexeoch bangoddeo ani duddvancheo ghottalle nodrek aileat. Thoddeancher kortt-kexi choltat, zalear kaim zann bondkhonnit pavleat. Bhroxttacharacher add zhuz divpak sumarachem zoyt favo zalam tem Anna Hazare-n choloil’lea andolanatlean. Mhatare pirayer legit tachem zhuz chaluch asa. Vorixtt mellave ghevop, lamb upas korop, serkaracheo chuki dhiran kollit korop; adi hantun aspavtat. Bhorpur monxancho taka pattimbo labhla. Anikuy lok vanttekar zavpachi goroz asa.

Khorem mhollear bhroxttachar nopoit korpak zonn ekleachea hatanim asa. Zhoim vankddem kitem cholta tem nittayer ghalunk andolan korchi goroz na. Durdoivan toxem zaina. Amchea hok’kacho favo to upeog korunk amkam mon na. Goroz thoim avaz kaddpak amkam kapastad asona. Thondda fattlean piripiri korpak zaitim zannam khub mukhar asat. Titranim ani kantaranim khub aikunk melltta. Ghottnecho (constituition) alaxiro gheun nit vistarpak konn fuddem sorona. Dekun onit kortolo monis odhik mozbut zata. Somazant anikuy vaittam odhik sonkhen bhitor sortat.

Bhoroxttachar nitoll zaina kiteak amchem chintop nitt asona. Sod’deachi poristhiti bodolpak amkam tank na. Ek vankddi chal chodd monis apnnaunk lagtat tedna ti ek porompora zavn poddtta. Hantun bhorpur vankddem asa mhunn soglleank mahiti asonuy, ti porompora moddpak konn fuddem sorona. Aiz dhormanim porian zaitench vaitt bhitor sorlam. Khoimchoch dhorm mull totvank 100% dhean diun cholta monnpak dubav asa. Choddxe zannak dista hem oxench cholpachem. Vaittuy atam chaltea jivitacho ek bhag zala. Thoddeank tor vaittacho sangat ghetlea bhogor jivak suseg zaina.

Mhonttoch nitollsann koxi pallop hacher bhorpur cheorchea zavpak zay. Aiz veta thoim kochro ani bhroxttachar dista. To nitoll korpak nizache upay konn ghetolo nodrek yena. Kochro nivllavpache prokriyek dhorun amche Montri-amdar videxi bhonvddeo kortat. Sorkari duddvanim folgam-movza marun vell sartat. Kitem xikun yetat Devak khobor! Kochreacho raxi mat vaddotuch urtat.

Sabar NGO ani Ap-sevok asat. Te soglle heram kamanim guntlele distat. Nitollsannichea vavrant chukun konn polleunk melltta. Je konn nitollsannichem karya fuddem vhortat vo mozuri kortat, tankam favo tem pag mellona. Unnea pogarak lagon hea vavrant nove kamdar bhitor sorunk ang kaddttat. Europant borem pag melltta dekhun amche Goykar videxant nokri melloitat. Kaim zann thoim sasnnak sthaik (settle) zaleat. Goyank fatt korun family sangatan thoim jiyetat. Saf-sufayechem kam Goyant korunk xokle nant te monis vor’ran thoim dispotto zoddttat. Bori mozuri Goyant ani sompurnn Bharotat mell’leli zalear, aiz porkea desanim vochpachi palli yeumchi nasli.

Nitollsann amkam zay, magir ti kochreantlean zaum vo bhroxttacharantlean; soglleank ti mhotvachi. Monxachi bholaiki bori urpak ho ek vhorto upay. Mhonnttoch nitollsann vaddoitoleanchi amkam goroz asa. Fuddarak nitollsanniche khore bhokt mellot kay !

                                               *******************************

             Its published in JIVIT  March 2015 issue ; Konkani monthly, a popular colour magazine in Goa.

Wednesday, February 11, 2015

My own story" I am not a Thief "


This book COCONUT FRONDS contains my prize winning short story narrated in my own words that speak about 3 generations of my family. It  about downfall and rise of my family at the hands of my own villagers. It explores how my family was traumatised being innocent.

Konkani uloylear English sanddtta hoy?

Konkani uloylear English sanddtta hoy?

                                                          - Necio D’Souza, Raia -Goa

February Issue of  JIVIT 2015
Gõykaranchi ek vixextay mhollear amkam videxi fexon chodd avoddta. Nhesop, jevop, rit-rovis, porompora, adi avoddtta tem zalench; bhas pasun porki ti chodd avoddtta. Inglez bhaxecho chodd obhiman dista. Inglezint lett-fett korpak  kherit umed bhogta. Inglez bhas ek ontoraxttrik bhas; hem konnuch nakarunk xokona. Dispott’tea jivitant ticho vapor zavop sobavik asa. Sonvsarbhor inglezichoch xek gazta. Hoi tika kherit man asa. Vepar-dhondo ani prosar inglezintleanuch asta dekhun, ti zanna zavop ekdomuch mhotvachem thorta. Teach pasot amchea Bharotant  legit sogllea iskolanim English-icho pakho dhorun hier soglle vixoy bosoileat. Mhonnge ak’khoch syllabus inglezicheruch adarlolo asa. Hi bori gozal soglleank manya asa.

English bhas hi pott bhorpachi bhas dekhun aple maim-bhaxek kikont korop samkem chukichem. Hem oxem fokot Gõykaram sovem ghoddtta. Heram rajyanim bilkul ghoddona; hem hanvem porxim vochun-bhonvun polloilam. Aple avoy bhaxecho obhiman te-te monis rakhtat. Dusrea desanim vochun vavurtanam purian Bharoti monis aplea rajyachi bhas ulovpak matuy lozenant. Raxttr-bhas Hindi-cho legit te man rakhtat. Punn amchea choddxea Gõykar put-dhuvank inglez taspachem pixem!
Gõyantlea choddxea avoy-bapayk dista ki aplem bhurgem Inglez vatavornnat vaddchem. Tea pasot dudhacho mamer piyeupi bhurgea sovem inglezuch uloytat. Magir lagim aslelem iskol soddun poisulea iskolant bhorti kortat. Kiteak tem iskol Inglezint chodd mozbut. Magir provas lamb asum va iskolachi fee subeiz asum; tem lokxant yena. Kontan aplem bhurgem borem xikchem oxem avoy-bapayk dista. Bhurgeamchea porzollit fuddara vixim chintop zavn asa mull bunyad ut’tom xikxonnachi. Hea vixim sabar mosude (factors) lokxant haddche poddttat. Sogllea gozalim kodden soman tolmol (balance) samballcho asta. Punn amche kaim oti-xanne Gõykar mat matru-bhaxechi bolli choddoytat. Kollttam na kollttam Konknni bhaxecho dusvas kortat.

Oso dusvas zavpak kaim pavtti iskolachi manddnni (policy) guneanvkar asta. Oxikxit (literate) toxench ordhpadd xiklelea (semi-literate) avoy-bapaynk  guspavop zata. ‘Tumi ghorant inglez uloynant dekhun bhurgem xikpant osokt zata’-oso sol’lo porot-porot aikuncho poddtta. Mhaka zalear mhojea bhurgeam vixim urfattem aikopak mell’lam. ‘Ghorant tumi inglezuch uloytat? Konknni uloynant? Polle tuje dhuvek Konknni vixoyant unne gunn mellttat……..,’- modhle porikxecho nikal polleunk gel’lo tedna klas tticherin kagall manddli. Nnov’vechea vorgant xikpi mhoje dhuvek sogllea vixoyanim 80% voir gunn poddleat zalear fokot Konknnitunch unnem mell’leat. Protek khepek mhoje dhuvek Konknnit unnem markam mellttat. Vyakronna kodden tem guspota ti oddchonn kaddpak mhakai bi vell na.  Unneam markanchea dukha poros tticherichim utram mhaka chodd mandlim. Ti Geography vixoyachi xikovpinn asonui, Konknni sovem mog dakhovop chodd vortem aslem. Mhoje dhuvek bore gunn mellovpak zobordosti kednach hanvem keli na. Portench zalear sorvangi vikasacher (Allround Growth) bhor divpak lailea. Konknni bhaxek ani tiche osmitayek rakhpacho somzut divpak hanv vavrit ailam.

Hacho foll halinch mhaka polleunk mell’la. Tichea iskolant 19 Dezembr somorombhpacho aslo.  Vidhyarti Union-achem tem fuddari, mhonnge Headgirl; mhonnttoch ayojonachi zababdari hacher poddli. Horxim soglle karyakrom inglizintleanuch sador zatat. Ho dis Gõy mukti dis aslo, tea khatir karyakrom Konknnitleanuch zaumcho oso proxasonacho nirnnoy zalo. Mhunnttoch hazir zal’lea soireanchi vollokh dhorun sogllem sutrsonchalon (compering) Konknnitlean zalem. Hem kam bhes bore toren mhojea dhuve koddlean ghoddlem.

Dusrea disa SUNAPARANT-ant hi batmi vistaran aili. Tea bhair kalcho kariakrom boro zalo ani compering sundor zalem  mhonn assembly vellar Headmaster-an  borich tust keli. Punn heram bhurgeank mat tem kuvaddem aslem ani tem mhollear Konknnittlea sutrsochalonachem. Kaim zannanim sohoz vicharlem, ‘Tuka hem koxem zomlem? Tum inglez madam asli ti suttsutit Konknni ulovpak koxem xoklem’. Tem itlea khatir ki boroborchea vorg-mitram vangdda tem sodanch inglez uloyt ailam.  Iskolant astana puray vell inglez zalear ghora pavtoch Konknni suru. Amchea ghorant Konknni soddun hier bhaso uloupak koddok bondi asa. Oslea vatavornnant vaddlelea vidhyartiniche kamgiricho hixeob gheun, ondu vorsa  ‘SAMRAT best Student of the year ’- puroskar diun mhoje dhuvecho sotkar kela.

Hem jivem udharonn hanvem hanga manddlam tem Konknnicho man rakhpacho ek proytn mhonn. Inglezintlean xikpi bhurgeanim Konknnicho odhik mog korcho mhonn.  ‘Konknni uloylear inglez sanddtta’ mhonn vankddo prochar korpi monxanim dolle ugoddche mhonn. Konknnicho mog kallzant ballgilear bhurgeacho sompurnn vikas zata; hem sot manddpacho ho mhozo proytn asa. Oxea vellar Super star Amir Khan-achea ‘3 Idiots’ sinemachoi ul’lekh korin dista. Pustokantlea xikxonna sangatan heruy gozalincher bhor ghalop zavn asa bhurgeacho sompurnn vikas. Hea cholchitrachi kanni vo pott-kotha borovpi zavn asa amchoch ek niz Gõykar. Osle vichar ballgupi monxanchim hea kallar chodd goroz asa.

Gõychea kristanv somazak inglez taspak khub gorv dista. Inglez uloupi monis suxikxit zalear Konknni uloupi monis an’naddi; oxem kitem somoz asa. Magir ti vonttavelean denvpi inglez bhas tambddi asum vo kalli asum; tem poddlelem na. Ghorant vo bhurgeam samkar inglez uloilear bhurgeamcher boro porinnam zata oso tancho somoz asa. Bhongo babddeamchem. Hannim Kerala, Mannipur, Punjab ani Gujarat rajyamcher bariksannen nodor bhonvddaunk favo. Hangasorlea suxikxit monxanim sonvsarachea mapar bori xap soddleli asa. Sabar desanim vochun tannim kopxi dakhoilea. Nokre poros udheogpoti zavpak famad zaleat. Thoimsor ap-aplea monxam sovem ap-aple maim bhaxent dispottem ulovop toxench mellave ghoddovop chaluch asta. Apunn Bharoti monis ani omkeach rajyacho, omkecho bhaxecho pattlavdar mhonn sobemazar kolloitat. Oslea monxank videxi lok apurbayen lekhtat.
Punn Gõykaranchem kotta! Niz Gõykarponn rakhpachi amchi tozviz nam. Konknnik ami varear soddlea. Zaka goroz tannim ti muttint dhorpachi. Samanya Gõykar Konknni vixim befikir dakhoitat tedna mar vaitt disona. Punn jedna Konknnichea jivar ek monis aplem udarposonn korta tori Konknnik lojek ghalta tedna zobor dukh bhogta. Dolleanim porxim onnbhovlam tem sangtam. Konknni borovpi ani vavurpi jedna ekttaim zatat tedna tanchea tonddantlean choddxi inglezuch aikunk melltta. Tanchea ghoranim inglez rosrosta. Hem hanv sahitik puroskar melloilelea lekhokanchea kuttumbanim dekhtam tedna khub khonti-bhorit zatam. Punn hech monis apunn Konknni pasot jiv diunk toyar asat mhunn bobke martat. Potram masikanim borovpam xapun, apunn Konknniche khore bhokt mhonn miroytat. Kornneanim dakhoinant te kosle bhokt?

Tiatristanchi-i tich goth. Machyer sonvad asat titlea purti Konknni, magir sogllo vell inglezuch katortat. Tanchim bhurgim tor samkinch firongi. Lett-fett korpak ekdom tann. Mhojea hispan unch podveo melloilole tiatist bhov unnea promannan asat. Zannim Graduation ani Post-graduation kelam, te bottamcher mezpa itle asat. Choddxea zannanim 10vi pasun pas korunk na. Osleanchea tonddantli inglez aikolear hanschem kay roddchem tem kollona. Urlelem kitem tem vachpeanich tharavpachem…..

Ek mojechi gozal. Halinch hanv Kidney fatramchea ilaza khatir Wockhardt-ant 8 dis urlom. Bhorti zatoch 3 disam uprant eka 9 vorsanchea bhurgeak kuxichea rumant ghalo. Hi hindu famil mull Maharaxttrantli, punn Gõyant bapuy Benkent nokri korta. Kaim karannak lagon tannem mhoje –xim adar maglo ani donui kuttumbachi ixttagot zali. Voramchi voram gozali korun ami vell sartaleat. Bapayche goir-hajerint hanv tea bhurgeachi poramus legit kortalom. Amchem ulovop xud’d Moratthintlean zatalem. Akhrek 4 disanim tea monxak ugtem zalem ki, hanv mull Gõykar ani os’sol Kristanv. Tannem mhaka proxn kelo ki hanv nivoll moratthi koso ulounk xokta. Mhojem mullavem xikxonn fokot Moratthintuch zalam mhonn sot taka ugddapem kelem.

Atam hanv Moratthi xiklom mhonn inglez xikunk ani vaprunk matuy avgodd lagonk na. Toxench Konknni ani Hindi-cheim luskonn zalem na. Chearuy bhasancho dorzo hanvem eksarko samball’la. Forok itloch ki mhoje maim-bhas Konknnicho mhaka chodd mog. Xud’dh Konknni ulovpa vixim kaim zannank hanvem proxn kela. Chodd korun je dis bhor inglez tastat tanchem mot aikon ghetlam. Apnnak Konknni kolltta, mhonnge somzunk ani uloupak yeta. He monis Konknniche bara brestar ani tera sukrar kortoleacho bhas zata. Novea utranchi bhor ghalun girest korchea bodlak, inglez utram bhorsun besoll Konknnicho prochar kortat. Hi Konknni magir mukhavele pillgen zhikon dovrop mu?
Amchem Gõykarponn samballpachem asa zalear Konknni bhaxe xivay dusro poryay na. ‘Konknni uloy, Konknni boroi, Konknnit serkar choloi’- hem dhoronn nettan chalik lagpak zay. Dor eka Gõykaran bhed-bhav visron nettan pavlam marunk zay. Konknni bhaxek soroll lagu zavpi vavrak khand marunk zay. Konknnicho sombond zoddtteleo porompora mukhar vhoronk zay. Konknni somazak ekttavpi sonskrutay tigovpak zay. Jeo porbo ani ghoddamoddi Konknnicho man rakhtat titleoi novsorunk zay. Hem amchem kortvya mhonn dor eklean nettan vavrunk zay. Jay Gõy! Jay KONKNNI!

                                                                    *******************

Monday, February 2, 2015

Gõykarank xikxonnachem mhotv kitlem! [The importance of Education among Goans]



Gõykarank xikxonnachem mhotv kitlem!

[The importance of Education among Goans]

In ‘JIVIT’ Jan 2015 issue, a popular magazine in Romi KONKANI from the desk of QUEENY GROUP, highlights the factors responsible for lack of quality education and the hesitating attitude of Goans to attempt challenging careers.

By:  Necio D’Souza, Raia - Goa

Xikop kitea khatir korchem? Xikun konn girest zala? Xiklele monis bekar, mus martat. Xiklele thodde zann herank naddttat, pokrun khatat. Xikop naslele monis subeiz zhoddttat. Zalear xikpacho pez kiteak ghevop? ……………adi. Osle sur zaite pavtt kanar poddot astat, kherit bhaxen kheddea-paddeanim ravpi loka koddlean. Oslea vattaranim he toreche vichar ghollttat tantun ojeap kaim na. Kheddeantlea monxak xikxonnachem mhotv somzona, hem sobavik. Punn hench chintop lhan xaram toxench dorya kinarechea lokachea toklent guslam, tem polleun ojeap dista. Lokachem mon duddu korpacher ani sotta-sott girest zavpacher tharlelem asa. Osle vagnnuketlean fuddle pillgek marekar dis uprastele, hem niyallunk konnuch toyar na.

Poile suvater xikop gorjechem karann dor eka monxache moticho vikas zata. Hi monachi girestkay konnacheanuch chorun vhoronk zaina. Xikxonnatlean monxacher bore sonskar ghoddttat. Borem kitem, vaitt kitem tem somzopak gineanachi bhor poddtta. Svotacho vikas zata to zaloch, hea vorvim apunn ravtolea ghorabeacho-i drittikon sudorta, ganvache ani desache udorgotik hatbhar lagta. Hi girestkay diamatik purian sor korunk zaina. Dusre suvater xikon konn girest zaunk na mhunn somzotoleamchi nodor samki oxir. Xikop ho duddu korpacho rosto nhoim. To monxan ginean divpa-ghevpacho ani jivitant sukh-sontos haddpacho ek boro upay. Tisre suvater xiklele monis bekar bhonvtat mhunn xikpak dox divop sarkem na. Monis xikloch mhunn zaina, tache bhitor vavr korpachi tollmoll aspak zai. Vavr korpachi umed na to monis bekar urtoloch. Chovte suvater xiklele monis herank naddttat vo nagoitat, hantun zobor-xem sot na. Hoi, xiklele monis kaim promannan dusreak trasant ghaltat, punn ho ankddo bhov thoddo. Urfattem zalear chodd promannan xikop naslele, dusreank chodd promannan trasant ghaltat. Gõychem toxench desachem Criminal Record ustilear osleamchi nond chodd melltta. Chorpacho, nagovpacho, jiv kaddpacho vo her guneanv korpak xikxonnacho kaimch sombond na. Tem sogllem duxtt monantlean upzota. Panchve suvater xikop korop, ek pez vo vojem oxem kiteak somzop? Ek bhurgem vaddttana novem kitem tori monant ghevpacho proytn korit asta. Ho tacho zolmacho gunn ani hok’k. To kiteak kaddun ghevop? Mhunttoch xalle bhogor dusro xrestt upay na. Tea bhair 18 vorsam piraye sokoilea bhurgeak kamak lavop, ek kheasticho guneanv.

Dorya deger astea ganvantlean, hea adim vhodd vidvan namna zoddun geleat. Gõyant, desant ani videxant vhodd nanv ani man zoddlolo asa. Voiz, izner, vokil, zuviz, xikxok, adi hangasorlean zolmoleat. Punn halim tempar hangasor urfattem chitr dispak laglam. Bhurgim xikxonnache panvdde choddpak kustar kortat. Mullavem xikxonn ghevpakuch tanchem mon gaborlelem zata. 5vi te 10vi merenchem xikop kortana kitlinch zann napas zaun iskol soddun ditat. Jim konn zorot-morot SSC pas kortat, tim fuddlea xikpa kodden durlokx kortat. Bhov thoddim 11vek provex melloitat. Tantuntlim 12vi pas korpak bhov thoddim sufoll zatat. Punn je gunn vo Percentage melloitat, ti mukhavelem dorjedar xikop korpak vo provex mellovpak unnem poddtta mhonn zaitea zannak kollon chuklam.

5vi tem 12vi merenchea xikxonnachi sor kelear, 60% bhurgeanim xikop ordear soddun dil’lem asta. Hachem karann bhurgeamchea tonddantlean aikopak melltta tem oxem. Atamchi xikxonnik pod’dot sarki na. Xikovpi mon divn patth xikoinant. Tankam bhurgeamchea fuddrachem poddon gel’lem na. Oslech sur tea bhurgeamchea avoy-bapaychea tonddantlean aikunk mellttat. Hem chintop samkem chukichem. Xikovpeamcher arop ghalop Gõyant tor bilkul sobona. Her raj’jeanim il’lem kitem vankddem ghoddtta asot. Punn Gõyantlem xikxok somazak mottem yogdan ditelem dison yeta.

‘Money is something, not everything’ oxi ek mhonn’ni asa. Monxak jiyeupak duddu gorjeche, tea khatir duddvamcheruch nodor dovrun ravop? Che! Che!! Oslea jivitak orth na. Jem xikxonnatlean mellunk zata, tem duddvanim viktem gheunk zaina. Xikxonnatlean udorgot zata dekhunuch novi vost nirmann zata. Magir ti toyar vost duddvanim vikti gheun zai toso upeg korunk xokta. Dekhik mottor, viman, komputter, adi, heo vostu vidvananim toyar kel’leo nasot zalear, teo samanya monxachea hatak mellcheo nasleo. Aiz 10vi napas zal’lo bhurgo komputterak ek khellnnem koxem nachoita. Vhodd zapsaldarkichem xikxonn ghetleleamnich heo vostu ghoddoileat dekhunuch an’naddi monxak pasun faido melltta. Hacher unnem xiklelean gombhir vichar korchi goroz asa. Apunn xikunk na vo aplem bhurgem xikona mhunn heramcher arop ghalop, hem kortub monisponna bhailem.

10vi pas zal’lo bhurgo akhati (Gulf) desant nokrek veta ani hozaranim komaita. Gõyant yetoch Tata-Birla-Ambani sarkelea monxam porim duddu koddoita. Chodduch zalear ek ghor vo gaddi to gheta. Hache fuddem kitemch korpachi taka sud-budh asona. Fokot folgam marop ani duddvankar mhunn herank kikont korop. Osle sonskar gheun vaddlolo monis fuddem aplea bhurgeamkui oslench margdorxon dita. Uplapem ani movjechem vatavoronn ghorant nirmann korta. Osle poristithint bhurgeamchem mon xikxonnacher koxem lagonk xokta!

Atamchim bhurgim khas korun chedde 12vi pas korpa itlich mokh (Aim) ballgitat. Tanchim sopnam vonttar il’li inglez khellovpachi ani pordesant nokri mellovpachi. Tea khatir barik-sarik kaim kurs te kortat. Magir Waiter, Bartender, Cook osli nokri korunk botticher na zalear akhati hottelanim te gustat. Halim tempar Purtuguese passport korun, Europant vochpachem pixeponn bhitor sorlam. Je 12vi puri korunk xoklenant te Dishwasher, HouseKeepers, Cleaners sarkelea nokreamcher somadhan zoddttat. Thoddeank menddram-unttam rakhpachem purian kam upkarta. 

Kaim karannak lagun zankam pordesant vochonk mellonk na, tevui monis Gõyantuch dorya degamcher bhorpur zoddttat. Panvelichea boreponnan mosgak udok melltta, oxi tanchi goth. Benkichea rinna kustar ttekxi ghevop ani bhaddem marop. Pordexi bhonvddekaram kustar sompeponnim duddu komavop. Thodde dorya deger Shacks vo aplea ghora kuxik Restaurant  choloitat. Thoddeanim aplea ghorachim kuddam vo mottorsaikoli, tturistank bhaddeak divpacho kam-dhondo apnnaila. Hem sogllem korpak xikxonnachi vhoddli-xi goroz poddona. Ek podvidar (Graduate) eka mhoineak komaita tea von subeiz zodd, he monis ekach disak komaitat. Duddu melltta to khoro, movza marunk melltta ti puro, oso tancho somoz. Atam hea cheddeank lagon cheddvanchi koxi vatt lagta ti polleum-ia. Hatan kus-kuxit duddu ghollttele chedde rokddech mogan poddttat. Cheddvam-i tanchea duddvank lagim zatat. Zai toxem nhespak, suropay vaddovpak tanche mogi zai title duddu varoitat. Magir novreanim voklank Blackmail korop suru zata. Tanchem xikxonn ordear soddpak lavop. Karann cheddeank bhirant asta ki subeiz xiklear apli vhokol dhoko di-it mhunn.

Cheddvam-bailo pordesant vochunk boreoch fultat. Choddxim zannam Arabanchim aidona ghansun duddu zoddttat tem zalench, tea bhair gupit kamam kelear subeiz pottlo Gõyant dhaddunk melltta. Gõyantle goribkayechem nimit sangon tim pordesant vetat, punn ghorabeacho favo te dixen ukhol zata-so na. Gulf-ant nokri kortelea avoyachim bhurgim zobor-xim xiktelim disonant. Hacher ostoreanim vichar korunk zai. Apnnem kitem zoddlem ani kitem hogddailem tem niyallunk zai. Hem oxem kristanv ghorabeamxinch ghoddtta. Hindu ostoreo bhurgeancho vibadd zaumcho nhoim mhonn pordesant vochonant. Hanv videaxant kam korpi bailancher ttika korunk sodina. Punn zo nikal nodrek aila tantuntlean bhurgeancho fuddar uzvaddit zaunk pavlo na mhunn khont uktaitam. Bhurgeank xikxonnachem mhotv pottovpak, borem vaitt modlo forok dakhovpak dor khinnak eke ayoyn aplea bhurgeam sangatak asunk zay. Hem mandun ghevpak kitleoxeoch avoyo fattim poddleat.

Hem sogllem ghoddtta tem unnea xikxonnak lagon. Xikxonnachem mhotv atamcho Gõykar visorla mhunn thavem zata. Bharot sorkarachea halinchea sorvexonna pormonnem thavem zata ki Gõy xikxonnachea panvdear fuddem asa ani tisrea sthanar urta. Kerala poilea zalear Mannipur dusrea sthanar asa. Gõykarank tisrea sthanar aspacho man, khoxechi gozal. Punn hi khuxalkay thoddeach tempachi, hacher lokx voddpacho proyt zaunk zai. Survey-chea nema pormonnem chovthi pas kel’lea monxak xikxit (literate) mhunn nond kortat. Hem dhoronn chukichem asa oxem hanv mhunnona. Punn adlea Gõykaranim unch xikop korun zo itihas ghoddoila, tacho man rakhunk atamche pillgek kollona mhunn sontap marta. Purtugez razvoddkent porian Gõykaranim Doctorate vo Ph D sarkeo podveo zoddleat. Videxi University-nim dorjedar xikop korpak, Gõykarancho ankddo subeiz astalo. Heach khatir Gõy, heram rajjyam poros vixex mhunn sonvsar bhor lok mandtalet.

Halim tempar Gõyant novim iskolam ani koleji ugoddleat. 12vi merenchem xikop sorkaran fukott mellovpachi tozviz kelea. Gorib mhunn fattim ravpachem nimit uronk na. Tea bhair unchlem xikop korpak lhan-vhodd sovloti manddleleo asat. Fokot zai tem xikpachem mon. Dor eka bhurgean survatekuch borem xikop korpacho dhey (motto) ballgunk zay. Avoi-bapainuy apli zababdari sarki pallunk zay. Bhurgeank xikunk soma zata toslem vatavoronn toyar korunk zay. Bhonvttonncho vattar xanticho ani xisticho asunk zay. Hem sarkem nastana xik-re puta, xik-go dhuve mhull’lear lisanvacher mon lagchem na.

Unnem xikop korpacho vo modench soddun diteleancho ankddo chodd so vaddla to dorya lagim aslelea ganvanim. Unch xikop aslelea avoy-bapaychim bhurgim odhik xikop korchem bodlek samkea unnea xikpacher thambtat. Hachem mukhel karann tea vattarant choltolo goddbodd. Poryottonachea ud’dheogak lagon thoim avazachem produxonn matlam. Tea bhair bhurgeachea monar vaitt porinnam zavpi ghoddamoddi hea vattarant subeiz astat. Bhurgim kuddin rosroxit ani gulgulit koxim vaddttat khorim punn monan thoklelim astat. Hacho porinnam xikpacher zata. 

Niz Gõykar voiz, juiz, izner, Doctorate, IAS odhikari, Navy commander, Air Pilot, IIT adi veaktincho unnav asleleam ongõykarank vhoddlim podam Gõyant favo zatat. Heach khatir dor eka Gõykaran xikxonnachem mhotv somzun gheunk zai. Atanch favo te dixen pavlam marina zalear fuddarak nokollttam Gõy samballpacho odhikar ongõykaranchea hatanim pavtolo.

                                                    ************************